|
Krestić nastupa sa izrazito nacionalističkih
pozicija i zagovara stavove koji su Srbiju doveli u ratni sukob sa
drugim republikama i narodima na prostoru bivše Jugoslavije i
podsticali na ratne zločine protiv nesrpskog stanovništva, etničko
čišćenje i genocid. To je politika koja je krajem osamdesetih godina
prošlog veka postala dominantna u SANU, jer su je zagovarali i drugi
vodeći članovi Akademije, pre svih istoričari i pravnici. Strateški
dokument te politike bio je Memorandum Srpske akademije nauka i
umetnosti koji je prvi put objavljen u Večernjim novostima 1986.
„Istorijskim“ i „pravnim“ tumačenjima i falsifikovanjem činjenica sa
ciljem prekrajanja tadašnjih republičkih granica, odnosno stvaranja
Velike Srbije, akademici su kreirali ideološku osnovu srpske
predratne i ratne propagande osamdesetih i devedestih. Uloga
akademika i njihov značaj za ratni raspad Jugoslavije, kao i sam
Memorandum, bili su u fokusu i ekspertska svedočenja pred Haškim
tribunalom u nekoliko procesa.
Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji
najoštrije osuđuje kampanju koju pojedini državni i paradržavni
mediji u Srbiji vode u cilju promocije najretrogradnijih političkih
ideja, karakterističnih za ratne devedesete. Reč je o manipulativnim
istupima kontroverznog i ekstremističkog istoričara Vasilija
Krestića, jednog od ključnih autora Memoranduma SANU.
Akademija se tokom mandata predsednika Nikole
Hajdina distancirala od „memorandumske grupe“ u nastojanju da vrati
dostojanstvo ovoj instituciji. Na značaju su dobila druga naučna
odeljenja Akademije koja ostvaruju značajne rezultate o kojima šira
javnost malo zna. Činjenica je, međutim, da se Akademija nikada
javno nije ogradila od „memorandumske politike“.
Eventualni izbor Krestića za predsednika SANU bio
bi retrogradan i opasan čin i za ovu instituciju, za društvene nauke
i društvo u celini, kao i ohrabrenje onim intelektualnim krugovima u
zemlji koji se protive pritupanju Srbije evropskim integracijama.
Bio bi u suprotnosti i sa trendom u samoj Akademiji čiji je nosilac
sadašnji predsednik Hajdin. Krestić zagovara povratak SANU u dnevnu
politiku u čijem centru bi bila nacionalna pitanja, na način kako su
ona bila tretirana u Memorandumu, poput Kosova ili „neustavnog“
položaja Vojvodine.
Helsinški odbor smatra da takva politika nikada
nije u potpunosti poražena. Ona je i dalje na delu, pogotovo u
Vojvodini. Bez obzira na zvanični proevropski kurs aktuelne vlasti,
snažan otpor toj politici opstajava i u delu vladajućih struktura.
Izbor Krestića za predsednika SANU značio bi novu pobedu ove struje.
Akademija je, kao najviša naučna institucija
moralno obavezna da uloži napor u raskrinkavanje politike koja je
dovela do istorijskog posrnuća i poraza Srbije. Njena je obaveza
takođe, da inicira moralnu obnovu društva, koja će se temeljiti na
istini i na činjenicama.
|
